Κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη
Η προσωπική και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών προωθείται με στοχευμένες δράσεις ενώ ο εκπαιδευτικός καθώς αλληλεπιδρά με τα παιδιά, είναι ιδιαίτερα προσεκτικός και ευαισθητοποιημένος ώστε να αντιλαμβάνεται τις ανάγκες των παιδιών και να προωθεί τον τομέα αυτό με κάθε ευκαιρία.
Η προσωπική και κοινωνική ανάπτυξη είναι αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης στοιχείων που συνιστούν το σύνολο της προσωπικότητας. Για το λόγο αυτό, στο πρόγραμμα αυτό, διακρίνονται τα εξής περιεχόμενα και οι στόχοι τους, των οποίων όμως η διάκριση δεν είναι απόλυτα σαφής καθώς οι διάφορες έννοιες αλληλεπικαλύπτονται.
Ταυτότητα
Η διαμόρφωση ταυτότητας αναφέρεται στην αυτοεπίγνωση και στο αίσθημα προσωπικής αξίας και αποτελεσματικότητας. Στο πλαίσιο της τάξης τα παιδιά αναγνωρίζουν την ατομικότητα τους και την αξία τους καθώς δοκιμάζονται ως προς τις ικανότητες τους σε διάφορους τομείς και ως προς την αποδοχή τους από τους άλλους. Οι αντιδράσεις του εκπαιδευτικού και των συμμαθητών, οι διάφορες εμπειρίες επιτυχίας αλλά και κάποιες απογοητεύσεις, οι ευκαιρίες να παίρνουν πρωτοβουλίες και να εκφράζουν τις απόψεις τους, συμβάλουν στην διαμόρφωση της προσωπικής τους ταυτότητας.
Όταν το παιδί έχει μια θετική εικόνα για τον εαυτό του, λειτουργεί με αυτονομία και αυτοπεποίθηση. Κατά συνέπεια εμπλέκεται στη διαδικασία μάθησης ενεργητικά κι αποτελεσματικά και αντλεί ικανοποίηση από τον εαυτό του και τις σχέσεις του με τους άλλους.
Αυτορρύθμιση
Η αυτορρύθμιση αναφέρεται στη διαχείριση συναισθημάτων και στην οριοθέτηση της συμπεριφοράς μέσω της απόκτησης ηθικών αξιών και αποτελεί βασική προϋπόθεση για την υγιή ψυχοκοινωνική λειτουργία του ατόμου. Είναι σημαντικό να μάθουν τα παιδιά να αναγνωρίζουν και να αποδέχονται τα συναισθήματα για να μπορούν να τα διαχειριστούν. Ο εκπαιδευτικός προσφέρει στα παιδιά διάφορες ευκαιρίες για να αναγνωρίσουν την ποικιλία των συναισθημάτων, να σκεφτούν πώς προκαλούνται και ποιες είναι οι συνήθεις αντιδράσεις ή να προτείνουν εναλλακτικές.
Εξίσου σημαντικό είναι να μάθουν τα παιδιά να ελέγχουν και να οριοθετούν τη συμπεριφορά τους. Επιθυμία μας είναι τα παιδιά όχι μόνο να μάθουν τις σωστές και λάθος συμπεριφορές αλλά να μπορούν να αποκτήσουν κάποιες ηθικές αξίες και να ρυθμίζουν το ίδιο τον τρόπο που εκφράζονται και συμπεριφέρονται.
Προσωπική ενδυνάμωση
Η προσωπική ενδυνάμωση συνδέεται με την προαγωγή της ψυχικής υγείας και της ψυχικής ανθεκτικότητας των παιδιών. Αποσκοπεί στην υποστήριξη των παιδιών ως προς τη διαχείριση θεμάτων που τα απασχολούν σε αυτή την ηλικία, όπως η σεξουαλικότητα, η επιθετικότητα, καθώς και στην καλλιέργεια των απαραίτητων δεξιοτήτων και στάσεων έτσι ώστε να μπορούν να προσαρμόζονται θετικά σε αγχογόνες καταστάσεις και σε αντίξοες συνθήκες ζωής. Προωθώντας την προσωπική ενδυνάμωση, συμβάλουμε στην διαμόρφωση μιας υγιούς, ισορροπημένης προσωπικότητας και λειτουργούμε προληπτικά στην εμφάνιση προβλημάτων όταν τα παιδιά αντιμετωπίζουν καταστάσεις που τα θέτουν σε επικινδυνότητα.
Ένας από τους βασικούς στόχους του προγράμματος μας είναι η λειτουργία των παιδιών στα πλαίσια της ομάδας. Στο νηπιαγωγείο τα παιδιά μαθαίνουν να λειτουργούν με σχετική αυτονομία αλλά και σε συνάρτηση με το συγκεκριμένο πλαίσιο. Ασκούνται σε θέματα αυτοεξυπηρέτησης, ενθαρρύνονται να παίρνουν αποφάσεις και παράλληλα μαθαίνουν να συνυπάρχουν με τους άλλους.
Η απόκτηση κοινωνικών δεξιοτήτων, η ενσυναίσθηση, η διαχείριση συγκρούσεων, διευκολύνει γενικότερα την κοινωνική τους ένταξη και την διαμόρφωση ενός πολίτη που συμβάλει θετικά στην κοινωνία. Η απόκτηση αυτών των δεξιοτήτων προϋποθέτει χρόνο και συνεχή άσκηση, ενθάρρυνση, ενίσχυση, καθοδήγηση.
Η απόκτηση κοινωνικών δεξιοτήτων, η ενσυναίσθηση, η διαχείριση συγκρούσεων, διευκολύνει γενικότερα την κοινωνική τους ένταξη και την διαμόρφωση ενός πολίτη που συμβάλει θετικά στην κοινωνία. Η απόκτηση αυτών των δεξιοτήτων προϋποθέτει χρόνο και συνεχή άσκηση, ενθάρρυνση, ενίσχυση, καθοδήγηση.
Κοινωνική αλληλεπίδραση
Μέσω της ενεργητικής συμμετοχής σε ομαδικές δραστηριότητες και της διαμόρφωσης προσωπικών σχέσεων στο πλαίσιο της ομάδας, τα παιδιά γίνονται κοινωνικά, μαθαίνουν να διαμορφώνουν υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις και αναπτύσσουν αξίες και στάσεις που προάγουν τη συλλογικότητα και την κοινωνική ευαισθησία.
Για την ανάπτυξη μιας στάσης συλλογικότητας, δίνονται ευκαιρίες στα παιδιά να συναποφασίζουν και να λειτουργούν από κοινού στην επίτευξη ενός στόχου στα πλαίσια της ομάδας και να αισθανθούν την ικανοποίηση της συλλογικής λειτουργίας. Μέσα από τις καθημερινές αλληλεπιδράσεις στο παιχνίδι και στις διάφορες δραστηριότητες τα παιδιά μαθαίνουν να επικοινωνούν και να εξισορροπούν τις δικές τους επιθυμίες με αυτές των άλλων.
Κοινωνικές δεξιότητες